Άρθρο του δικηγόρου κ. Πέτρου Χανιώτη
συντονιστή της μεγάλης επερχόμενης εκδήλωσης
του Δήμου Κορινθίων και του Δικηγορικού Συλλόγου Κορίνθου
Σχεδόν έναν αιώνα πριν, στις 24 Ιουλίου 1923, υπεγράφη ίσως η πιο ανθεκτική Συνθήκη
από όσες σφράγισαν συμβατικά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Παρά το γεγονός ότι δεν αναφερόταν αποκλειστικώς σε ελληνοτουρκικά θέματα
(τα οποία ήταν μάλλον δευτερεύοντα εν σχέσει προς εκείνα που κυριάρχησαν στα 143 άρθρα της),
η Συνθήκη της Λωζάννης έχει εύσχημα χαρακτηριστεί ως η θεμέλια λίθος των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Αποτέλεσε ταυτοχρόνως μια ληξιαρχική πράξη θανάτου και μια ληξιαρχική πράξη γέννησης.
Αφενός, επιβεβαίωσε το τέλος της Μεγάλης Ιδέας, η οποία είχε προσδιορίσει καταλυτικά τις μείζονες
– διεθνείς αλλά και εσωτερικές – επιλογές της Ελλάδας σχεδόν αμέσως μετά την ανεξαρτησία της.
Αφετέρου, έθεσε στην τελική ευθεία τις διαδικασίες για την ίδρυση της σύγχρονης Τουρκίας,
που γεννήθηκε στα ερείπια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Δεν είναι υπερβολή να λεχθεί ότι η συνθήκη της Λωζάννης είναι στο DNA μας.
Διαμόρφωσε τη γεωγραφική φυσιογνωμία των δύο κρατών περίπου όπως τη γνωρίζουμε σήμερα,
ενώ η ανταλλαγή των πληθυσμών προσδιόρισε καταλυτικά την εθνολογική σύνθεσή τους.
Παρά τη μεσολάβηση ενός αιώνα από τη σύναψή της,
εξακολουθεί να αποτελεί σταθερό σημείο αναφοράς στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Τόσο η Αθήνα όσο και η Άγκυρα την επικαλούνται διαρκώς,
δίδοντας πολλές φορές αντιφατικές ερμηνείες ή κάνοντας επιλεκτική αναφορά
στις διατάξεις των συμβατικών κειμένων που συνάφθηκαν.
Ούτε φυσικά έχουν λείψει οι παραβιάσεις ή οι τροποποιήσεις διαφόρων όρων της Συνθήκης.
Η επερχόμενη μεγάλη εκδήλωση του Δήμου Κορινθίων,
του Δικηγορικού Συλλόγου Κορίνθου και
του Κέντρου Διεθνούς και Ευρωπαϊκής Πολιτικής, Οικονομίας και Διακυβέρνησης
του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου,
την Παρασκευή 21 Απριλίου και ώρα 18:30,
στο Δημοτικό Θέατρο Κορίνθου «Θωμάς Θωμαϊδης»,
στην οποία θα έχω την τιμή να είμαι Συντονιστής,
δίπλα σε κορυφαία ονόματα του Ακαδημαϊκού και όχι μόνο χώρου, θα επιχειρήσει θα δώσει,
με τρόπο επιστημονικά τεκμηριωμένο, απαντήσεις σε μία σειρά από καίρια ερωτήματα.
- Ποιο το ιστορικό πλαίσιο στο οποίο συγκλήθηκε η Συνδιάσκεψη της Λωζάννης;
- Ποια τα κύρια θέματα ελληνοτουρκικού ενδιαφέροντος που συζητήθηκαν;
- Πως εφαρμόστηκαν μέσα στο χρόνο τα συμφωνηθέντα;
- Ποιες οι νομικές παράμετροι που απορρέουν από τα συμβατικά κείμενα και πως ερμηνεύονται από τις δύο πλευρές;
- Ποια η κατάσταση σήμερα, πως επηρεάζει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και ποια είναι η μελλοντική προοπτική;
Η ψύχραιμη και νηφάλια αντιμετώπιση αυτών και πολλών άλλων ερωτημάτων που αναφύονται
και θα συζητηθούν αποτελεί προϋπόθεση για τον απαραίτητο (και πολλαπλά ωφέλιμο)
αναστοχασμό για μία Συνθήκη που μετρά έναν αιώνα ζωής και κανονικά
θα έπρεπε να είναι αντικείμενο μόνον ιστορικής μελέτης.
Ομιλίες
- Ευάγγελος Βενιζέλος,
Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης,
πρώην Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης - Αλέξης Αλεξανδρής, Πρέσβης επί τιμή
- Πέτρος Λιάκουρας, Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου, Πανεπιστήμιο Πειραιώς
- Αντώνης Κλάψης, Επίκουρος Καθηγητής Διπλωματίας και Διεθνούς Οργάνωσης,
Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Επιστημονικός Συντονιστής,
Κέντρο Διεθνούς και Ευρωπαϊκής Πολιτικής Οικονομίας και Διακυβέρνησης